Các công ty mới nổi trong ngành ô tô như Li Xiang, NIO, Xiaopeng, Leapmotor và Xiaomi đã lần lượt công bố dữ liệu tài chính quý III.
Nhìn chung, Li Xiang bán ra nhiều xe nhất và có tỷ suất lợi nhuận gộp cao nhất, nhưng dự đoán có phần bảo thủ; Xiaopeng đang hồi phục tỷ suất lợi nhuận gộp nhưng doanh thu từ bán xe lại thấp nhất; NIO đầu tư vào nghiên cứu phát triển nhiều nhất nhưng cũng thua lỗ nhiều nhất.
Trong khi đó, Xiaomi là công ty có tăng trưởng doanh số nhanh nhất, tỷ suất lợi nhuận gộp của hãng đã sát kịch bản của Tesla, chỉ cần chưa đầy một năm để hoàn thành con đường mà các công ty mới khác phải mất 2-3 năm; Leapmotor đã đạt doanh số bán hàng cao hơn NIO và Xiaopeng với tổng đầu tư chưa đến 2 tỷ nhân dân tệ (bao gồm nghiên cứu và phát triển, bán hàng), nhưng giá bán trung bình cho mỗi xe lại thấp nhất.
Số lượng giao hàng của mỗi công ty đều đạt trên 30.000 chiếc, và hiện tại điều mà 5 công ty mới nổi trong ngành ô tô lo lắng không còn là số lượng xe bán ra mà là nhà máy có thể giao hàng được bao nhiêu. Vấn đề chung mà mọi người đang đối mặt là tăng cường sản xuất và giao xe mới. Xiaopeng và NIO đã cho ra mắt các mẫu xe mới giá rẻ, dự đoán đơn hàng vượt kỳ vọng, Xiaopeng cho biết nhà máy đã vận hành chế độ hai ca; NIO cho biết có 50%-60% người dùng của L60 phải đợi đến năm sau để nhận xe; Xiaomi, Li Xiang và Leapmotor đều cho biết họ đang nỗ lực tăng năng lực sản xuất của nhà máy.
Năm 2018, cuộc cạnh tranh giữa các công ty mới nổi chủ yếu là ai sẽ sản xuất hàng loạt chiếc xe đầu tiên và ai sẽ hoàn thành quá trình từ 0 đến 1 sớm nhất; năm 2021, ba công ty Li Xiang, NIO và Xiaopeng đã sống sót qua giai đoạn nguy cấp, tình hình cơ bản tốt hơn và mục tiêu cạnh tranh đã chuyển thành – “ai đạt 100.000 xe nhanh nhất”, mở rộng trở thành chủ đề chính trong năm đó.
Đến năm 2024, cuộc cạnh tranh tập trung vào việc ai chiếm lĩnh vị trí cao trong công nghệ thông minh và tăng tốc lợi nhuận.
Trong quý III, ngoại trừ Li Xiang, 4 công ty còn lại vẫn rơi vào tình trạng thua lỗ, trong đó NIO, Xiaopeng, Xiaomi và Leapmotor thua lỗ lần lượt là 5,01 tỷ nhân dân tệ, 1,81 tỷ nhân dân tệ, 1,5 tỷ nhân dân tệ và 690 triệu nhân dân tệ.
Xiaopeng và Leapmotor cho biết thời gian có lãi sẽ đến sớm hơn dự kiến, năm 2025 là thời điểm tương đối lạc quan để có lãi; NIO lại lùi thời điểm có lãi đến năm 2026; Xiaomi không đưa ra thời gian cụ thể, nhưng trong quý III, Xiaomi đã giảm thua lỗ từ hơn 60.000 nhân dân tệ mỗi xe xuống còn 37.000 nhân dân tệ.
Từ sản xuất hàng loạt đến mốc 100.000 xe, rồi đến cuộc đua về thời gian có lãi, thị trường xe điện đang ngày càng phát triển và cuộc chiến giữa các công ty sản xuất xe mới cũng đang dần nâng cấp.
Xiaomi xuất sắc, Li Xiang bảo thủ, NIO tiêu tiền nhiều.
Vào tháng 4 năm 2021, chiếc xe sản xuất hàng loạt thứ 100.000 của NIO đã được xuất xưởng sau 35 tháng. Vào tháng 10 năm 2022, Li Xiang ONE chính thức đạt mốc 100.000 chiếc sau khoảng 23 tháng. Trong số 5 công ty mới nổi, Xiaomi là công ty ra mắt xe mới muộn nhất, nhưng cũng là công ty nhanh nhất đạt mốc 100.000 xe giao. Họ chỉ mất 230 ngày.
Trong quý này, Xiaomi đạt doanh thu bán xe 9,5 tỷ nhân dân tệ, chiếm 10% tổng doanh thu của tập đoàn, tăng 52,1% so với quý trước. Hiện tại, Xiaomi vẫn chưa đạt được lợi nhuận, nhưng tổng thua lỗ và thua lỗ mỗi xe đều đã thu hẹp so với quý trước. Trong quý III, tổng thua lỗ của công ty xe hơi Xiaomi giảm 20% xuống còn 1,5 tỷ nhân dân tệ, thua lỗ khoảng 37.000 nhân dân tệ cho mỗi xe, trong khi quý trước là “mỗi chiếc xe lỗ 60.000 nhân dân tệ”. So với trước đó, việc giảm thua lỗ rất rõ ràng.
Trong quý III, tỷ suất lợi nhuận gộp của công ty xe hơi Xiaomi đạt 17,1%, tăng 1,7 điểm phần trăm so với quý trước, trong khi tỷ suất lợi nhuận gộp cùng kỳ của BYD, Seres, Li Xiang, Great Wall và Tesla lần lượt là 25,6%, 25,53%, 20,9%, 19,04%, 17,1%. Chỉ sau 3 năm tham gia ngành sản xuất ô tô, Xiaomi đã có tỷ suất lợi nhuận gộp ngang bằng “thế hệ đàn anh” Tesla.
Sự gia tăng tỷ suất lợi nhuận gộp của Xiaomi có được là nhờ tỷ lệ giao hàng của các mẫu xe có giá cao hơn. Tổng giám đốc tập đoàn Xiaomi, Lu Weibing cho biết, trong quý III, tỷ lệ giao hàng của các phiên bản Pro và Max đã tăng lên. “Người dùng rất quan tâm đến các mẫu xe cao cấp, tỷ lệ giao của SU7 Max rất cao.”
Từ quý II đến quý III, giá bán trung bình của xe Xiaomi đã tăng từ 228.600 nhân dân tệ lên 238.700 nhân dân tệ, tăng 4,4%.
Theo Lu Weibing, “SU7 có thể sản xuất hơn 20.000 chiếc và giao hơn 20.000 chiếc trong một tháng, điều này đã khiến nó trở thành một trong những mẫu xe hàng đầu trong phân khúc xe giá trên 200.000 nhân dân tệ (bao gồm cả xe chạy xăng).” Khi năng lực sản xuất của nhà máy được sử dụng tối đa, chi phí sẽ giảm xuống, “tỷ suất lợi nhuận gộp của Xiaomi trong quý IV chắc chắn sẽ tốt hơn quý III.”
Trong quý này, kết quả ấn tượng nhất thuộc về Li Xiang. Từ doanh số cho đến doanh thu từ hoạt động kinh doanh ô tô và tỷ suất lợi nhuận gộp, Li Xiang đều đứng đầu so với 4 công ty còn lại.
Doanh số của Li Xiang trong một quý vượt quá 150.000 chiếc, gấp 1,7 lần doanh số của Leapmotor, doanh thu từ bán xe đạt 41,3 tỷ nhân dân tệ, gấp 2,47 lần doanh thu từ hoạt động kinh doanh ô tô của NIO; tỷ suất lợi nhuận gộp của công ty đạt 21,5%, trong khi NIO và Xiaomi lần lượt là 13,1% và 17,1%.
Li Xiang là công ty duy nhất trong số các hãng đạt lợi nhuận, đạt 2,8 tỷ nhân dân tệ, trong khi các công ty khác có thua lỗ ít nhất là Leapmotor, 690 triệu nhân dân tệ. Dự trữ tiền mặt của Li Xiang đạt 106,5 tỷ nhân dân tệ, cũng là công ty có dự trữ tiền mặt cao nhất hiện nay trong số các công ty sản xuất ô tô mới, NIO đứng thứ hai với 42,2 tỷ nhân dân tệ. (Lưu ý: do Xiaomi tính toán dự trữ tiền mặt của tập đoàn nên không được đưa vào so sánh.)
Trong quý này, tỷ lệ doanh số của Li Xiang L6 chiếm hơn 40%, nhưng tỷ suất lợi nhuận gộp của ô tô lại không vì vậy mà giảm, mà còn vượt kỳ vọng thị trường, đạt 20,9%. Nguyên nhân vượt kỳ vọng nằm ở chỗ, mức giá xe trung bình của Li Xiang giảm nhẹ hơn dự kiến, giá bán trung bình mỗi xe trong quý III vẫn ổn định ở mức 270.000 nhân dân tệ, ngang bằng với NIO.
Tuy nhiên, dự báo của Li Xiang dành cho thị trường lại tương đối bảo thủ, lý do là trong bối cảnh cạnh tranh gia tăng, Li Xiang không có sản phẩm mới để tung ra thị trường. Năm nay lẽ ra là năm sản phẩm lớn của Li Xiang, với 8 mẫu xe mới được ra mắt, nhưng sau sự cố MEGA vào tháng 3, Li Xiang đã trì hoãn việc ra mắt 3 mẫu xe điện hoàn toàn, hiện chỉ còn 4 mẫu xe bổ sung và 1 mẫu xe điện hoàn toàn đang được bán.
Trong số 5 công ty, NIO là công ty duy nhất theo đuổi chiến lược đa thương hiệu, với các thương hiệu NIO, Lepu và Firefly. Do đó, công ty đã đầu tư vào R&D nhiều nhất và cũng lỗ nhiều nhất.
Trong một quý, NIO đầu tư vào nghiên cứu phát triển vượt quá 3,3 tỷ nhân dân tệ, gấp lần lượt 1,27 lần, 2,03 lần và 4,25 lần so với Li Xiang, Xiaopeng và Leapmotor, tăng 9,2% so với quý III năm 2023. “Chi phí nghiên cứu và phát triển tăng do chi phí nhân sự trong bộ phận R&D tăng,” NIO giải thích.
Tuy nhiên, đồng thời NIO cũng ghi nhận thua lỗ lớn nhất, đạt 5,06 tỷ nhân dân tệ, gấp 2,7 lần, 3,4 lần và 7,3 lần so với Xiaopeng, Xiaomi và Leapmotor. Giám đốc tài chính của NIO, Qu Yu giải thích, thua lỗ trong quý III tăng chủ yếu là do thua lỗ của các công ty đầu tư mà ông cho rằng là hiện tượng bình thường trong ngành ô tô cạnh tranh gay gắt. Tại cuộc họp công bố báo cáo tài chính, NIO cũng đã lùi thời điểm có lãi đến năm 2026.
Vấn đề giao hàng khó tránh khỏi.
“Trước đây tôi nghĩ nghiên cứu phát triển và sản xuất rất khó, nhưng giao hàng không quá khó. Nhưng bây giờ tôi nhận ra rằng độ khó trong việc giao hàng còn cao hơn rất nhiều so với việc sản xuất vài trăm chiếc xe,” người sáng lập Xiaopeng, He Xiaopeng từng thừa nhận. Tăng công suất là vấn đề mà 5 công ty mới nổi không thể tránh khỏi, và đối với NIO và Xiaopeng với các mẫu xe tăng doanh số, áp lực công suất là lớn hơn.
Vào tháng 5, NIO chính thức phát động thương hiệu thứ hai là Lepu cùng với mẫu xe đầu tiên L60. L60 nhằm vào thị trường gia đình chủ yếu với mức giá khởi điểm 219.900 nhân dân tệ, thấp hơn 20.000 nhân dân tệ so với mức giá khởi điểm của Tesla Model Y, chính thức ra mắt và giao hàng vào tháng 9. Doanh số của NIO đã tăng lên, nhưng thương hiệu Lepu lại một lần nữa rơi vào tình trạng khó khăn trong việc tăng sản xuất.
Tại triển lãm ô tô Quảng Châu năm 2024, Tổng giám đốc Lepu, Ai Tiecheng tuyên bố rằng số lượng đơn hàng của L60 đã vượt xa các mẫu xe ra mắt cùng thời điểm và kế hoạch sản xuất đã được sắp xếp cho quý I năm sau.
Tuy nhiên, đáng tiếc là số đơn hàng của Lepu vẫn chưa được chuyển đổi thành số liệu giao hàng ấn tượng. Li Bin trong cuộc họp báo cáo tài chính thừa nhận, “Hiện tại việc giao hàng phải đợi đến năm sau, điều này tác động không nhỏ đến các đơn hàng. Bởi vì chính sách trợ giá địa phương và một số chính sách ưu đãi sẽ hết hiệu lực vào cuối năm, 50%-60% người dùng hiện không thể nhận xe. Đối với một chiếc xe khoảng 200.000 nhân dân tệ, khoản trợ giá từ 10.000 đến 20.000 nhân dân tệ là một khoản chi rất lớn.”
Điều này có nghĩa là, do việc giao hàng bị trì hoãn, những người dùng dự kiến nhận xe trong năm nay lại phải chi thêm 10.000 đến 20.000 nhân dân tệ vào năm sau, khả năng cao họ sẽ chuyển sang các thương hiệu khác có thể hoàn thành giao hàng trước cuối năm. Theo dự đoán của Li Bin, trong tháng 12, Lepu có thể giao 10.000 chiếc xe, và mục tiêu sản xuất và giao hàng vào tháng 3 năm sau là 20.000 chiếc.
Cũng giống như NIO, liệu có thể giữ vững các mẫu xe bán chạy cũng là bài toàn khó khăn mà Xiaopeng cần giải quyết hiện nay. Vào ngày 27 tháng 8, Xiaopeng giới thiệu mẫu xe tiết kiệm nhất của mình là MONA 03 với giá khởi điểm 119.800 nhân dân tệ, sau khoảng một tuần mở bán đã tiếp nhận hơn 60.000 đơn hàng, số đơn hàng đã vượt qua cùng kỳ của G6.
Nhà máy sản xuất MONA 03 chủ yếu là nhà máy ở Chiểu Kinh, Quảng Đông. Trước tháng 11, nhà máy này chủ yếu hoạt động theo ca đơn, ngoài MONA 03 còn sản xuất cả P7i. Do MONA 03 bán chạy, nhà máy Chiểu Kinh đã bắt đầu hoạt động theo ca đôi vào tháng 11, và 90% công suất của nhà máy này đã được dành cho sản xuất MONA 03. Trong điều kiện này, công suất hàng năm của nhà máy Chiểu Kinh có thể đạt 200.000 đến 300.000 chiếc.
Tuy nhiên, công tác chuẩn bị vẫn chưa đủ. Hiện tại, thời gian chờ đợi lâu nhất của những người đặt hàng MONA 03 lên tới 17 tuần, gần 4 tháng, điều này có nghĩa là một số chủ sở hữu sẽ bỏ lỡ khoảng thời gian ưu đãi đổi xe cũ. Hiện tại, số lượng đơn hàng mới của MONA 03 đang có dấu hiệu chững lại, thời gian giao hàng là một lý do quan trọng.
Đối với vấn đề giao hàng của mẫu xe MONA 03, He Xiaopeng cho biết nhà máy sẽ tăng công suất lên 30% đến 40% trong tháng 11 và tháng 12. Mục tiêu công suất hàng tháng trước Tết Nguyên Đán 2025 là 20.000 chiếc.
Như NIO, Xiaopeng, Xiaomi hiện tại cũng đang gặp khó khăn trong việc tăng năng lực sản xuất.
Khi SU7 vừa ra mắt, Xiaomi đã công bố mục tiêu giao hàng 100.000 chiếc vào cuối năm, vào ngày 18 tháng 11, mục tiêu này đã được nâng lên 130.000 chiếc.
Hiện tại, Xiaomi chỉ có một nhà máy duy nhất tại Khu phát triển kinh tế Bắc Kinh, được lên kế hoạch thành hai giai đoạn. Giai đoạn 1 của nhà máy đã hoàn thành vào tháng 6, với công suất hàng năm là 150.000 chiếc, giai đoạn 2 sẽ bắt đầu vào năm tới và hoàn thành vào năm 2025.
Xiaomi đã bắt đầu giao mẫu SU7 từ quý II, trung bình trong một quý giao hơn 40.000 xe. Trong số các công ty mới nổi, thành tích này đã rất ấn tượng. Lu Weibing trong cuộc họp báo cáo tài chính quý III cho biết, hiện tại công suất của nhà máy Xiaomi đã đạt 20.000 chiếc trong tháng 10, và số lượng giao hàng hàng tháng sẽ vượt qua con số này trong tương lai.
Tuy nhiên, từ số lượng đơn đặt hàng hiện tại của Xiaomi, công suất tháng 20.000 chiếc vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu đơn hàng ngày càng tăng. Theo nguồn tin cho biết, hiện tại Xiaomi vẫn còn hơn 100.000 đơn hàng chưa được giao, và số lượng đơn đặt hàng hàng tuần của Xiaomi vẫn trên 5.000 chiếc. Ứng dụng Xiaomi Automotive cho thấy, hiện tại khách hàng đặt hàng mẫu SU7 phải chờ ít nhất 25 tuần mới nhận được xe.
Lu Weibing cũng đề cập, mặc dù thời gian giao hàng của mẫu SU7 đã giảm từ 25 tuần xuống còn khoảng 20 tuần, nhưng do đơn đặt hàng mới vẫn tiếp tục tăng, dự báo trong một thời gian tới, thời gian giao hàng sẽ vẫn duy trì ở mức khoảng 20 tuần.
Doanh số cao kỷ lục trong một quý của Leapmotor cũng đã trở thành một trong những việc quan trọng hiện tại. “Quả thật năng lực sản xuất đang có chút căng thẳng, hiện tại công suất của hai nhà máy là 40.000 chiếc. Chúng tôi cũng đang nỗ lực điều chỉnh công suất, cố gắng rút ngắn thời gian nhận xe của khách hàng,” Zhu Jiangming đã thông báo tại cuộc họp truyền thông về tài chính quý III cho báo cáo Kinh tế thế kỷ 21. Đồng thời, Leapmotor cũng đang tích cực mở rộng sản xuất và đang lên kế hoạch xây dựng nhà máy thứ ba ở Jinhu.
So với NIO, Xiaopeng và Xiaomi, Li Xiang vẫn đang duy trì khá ổn định trong vấn đề giao hàng của chuỗi cung ứng, nhưng vẫn phải đối mặt với áp lực cần tăng tốc giao hàng. Tại cuộc họp báo cáo tài chính quý III, Li Xiang cho biết, Li Xiang L6 hiện đã chiếm hơn 40% tổng doanh số, nhưng sản xuất không đủ để đáp ứng nhu cầu đơn hàng, nhà máy sẽ mở rộng sản xuất vào dịp Tết Nguyên Đán 2025.