“Tương lai chỉ có ô tô, drone, và robot hình người có thể đạt được sản xuất quy mô lớn.” Người sáng lập Nvidia Huang Renxun đã tuyên bố như vậy vào cuối tháng 11.
Thực tế, hiện tại thị trường robot hình người ở Trung Quốc đang trải qua một cơn sốt. Trong lĩnh vực robot hình người, nhiều công ty đang tiến hành nghiên cứu và sản xuất. Ví dụ, các công ty công nghệ như Boston Dynamics và Yushutech; công ty tự động hóa công nghiệp như Huichuan Technology và Tuosida; các công ty robot đổi mới như Senhan Technology và Figure.ai, và rất nhiều công ty khác.
Tất nhiên, không thể thiếu các nhà sản xuất ô tô. Ví dụ, Tesla, cũng như Huawei, Xiaomi, Xiaopeng, BYD, Guangqi, SAIC, Toyota, Chery, và Chang’an, đã bắt đầu đầu tư vào lĩnh vực robot mới này. Với sự tiến bộ không ngừng của công nghệ và sự mở rộng không ngừng của thị trường, dự đoán sẽ có nhiều công ty xe hơi tham gia vào nghiên cứu và sản xuất robot hình người hơn nữa.
Tuy nhiên, một số người hoài nghi rằng các công ty ô tô đang vội vã tham gia vào lĩnh vực robot hình người khi mà công nghệ sản xuất ô tô vẫn chưa hoàn thiện. Dù sao thì, lĩnh vực sản xuất ô tô và công nghệ robot hình người có liên quan, nhưng rào cản kỹ thuật và nhu cầu thị trường giữa hai lĩnh vực này lại rất khác nhau.
Một số công ty ô tô, khi chưa hoàn toàn nắm vững công nghệ sản xuất ô tô, đã gấp gáp mở rộng sang lĩnh vực robot hình người. Những công ty này hoặc là đầu tư vào các công ty robot, hoặc tự nghiên cứu công nghệ robot hình người, với hy vọng dành được một vị trí trong lĩnh vực mới này. Vậy tại sao các công ty ô tô lại hành động như vậy?
Nhu cầu về robot có mặt ở khắp nơi.
Robot là một khái niệm rất rộng, có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau dựa trên chức năng của chúng, mỗi loại phục vụ cho các ứng dụng và nhu cầu cụ thể. Dưới đây là một số loại robot phổ biến theo chức năng:
Robot dịch vụ công cộng là loại gặp nhiều nhất trong đời sống hàng ngày, chúng có thể cung cấp dịch vụ lễ tân, dẫn đường và bảo vệ, chẳng hạn như robot chào đón có thể tiếp đón hành khách tại sân bay, nhà ga; robot dẫn đường cung cấp dịch vụ hướng dẫn cho khách du lịch; trong khi robot tuần tra an ninh đảm bảo an toàn tại các địa điểm công cộng.
Tiếp theo là robot dịch vụ cá nhân/gia đình, ngày càng được nhiều người ưa chuộng. Chúng có thể cung cấp dịch vụ dọn dẹp, giải trí, giáo dục tại nhà, như robot hút bụi tự động làm sạch mặt sàn, và robot bạn đồng hành thông minh có thể chơi đùa và học tập cùng trẻ em, mang lại nhiều niềm vui và tiện ích cho cuộc sống gia đình.
Sau đó là robot nông nghiệp thường xuất hiện trong video, đang trở thành “thú cưng” trong nông nghiệp hiện đại; robot quân sự thể hiện sức mạnh trong lĩnh vực quân sự; robot chuyên dụng như robot cứu nạn, robot làm việc dưới nước được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể.
Các robot dịch vụ không thường thấy cũng được áp dụng rộng rãi trong ngành dịch vụ, chẳng hạn như trong nhà hàng, khách sạn, bệnh viện. Robot y tế có thể thực hiện các thủ thuật phẫu thuật tinh vi, hỗ trợ quá trình phục hồi, thậm chí đóng vai trò quan trọng trong công việc chăm sóc sức khỏe, cung cấp sự hỗ trợ mạnh mẽ cho nhân viên y tế.
Cuối cùng, robot công nghiệp là trợ thủ đắc lực trên dây chuyền sản xuất của nhà máy, chủ yếu đảm nhận quy trình sản xuất tự động hóa, như lắp ráp chính xác, hàn hiệu quả và vận chuyển hàng hóa nặng, nâng cao đáng kể hiệu quả sản xuất.
Điều mà các công ty ô tô chú ý chính là giá trị của robot công nghiệp. Các công ty ô tô, với vai trò chủ yếu trong ngành sản xuất ô tô, có yêu cầu cao về hiệu suất sản xuất, kiểm soát chất lượng và tối ưu hóa chi phí. Trong bối cảnh này, giá trị của robot công nghiệp ngày càng nổi bật, trở thành “miếng bánh ngon” trong mắt các công ty ô tô.
Robot công nghiệp, với đặc tính làm việc hiệu quả, chính xác và ổn định, đã mang lại những cải cách mang tính cách mạng cho dây chuyền sản xuất của các công ty ô tô. Trong giai đoạn lắp ráp, robot công nghiệp có thể hoàn thành việc lắp ráp linh kiện một cách nhanh chóng và chính xác. Đồng thời, sự không biết mệt mỏi của robot công nghiệp cũng nâng cao đáng kể năng suất, giúp các công ty ô tô sản xuất nhiều ô tô hơn trong thời gian ngắn hơn.
Ngoài lắp ráp, robot công nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong các giai đoạn sản xuất khác. Trong xưởng sơn, robot có thể phun sơn một cách đồng đều và chính xác, không chỉ nâng cao hiệu suất sơn mà còn đảm bảo tính thẩm mỹ và độ bền của sơn xe. Về mặt logistics và vận chuyển, robot công nghiệp có thể dễ dàng vận chuyển hàng hóa nặng, giảm chi phí nhân công và tránh được sự cố chậm trễ hoặc hư hỏng do những yếu tố con người.
Những người đã tham quan nhà máy có lẽ đã hiểu biết về các thiết bị robot nêu trên, tất nhiên, đây chỉ là một phần trong các ứng dụng hiện tại của các công ty ô tô, cũng chỉ là một phần nhỏ trong định nghĩa về robot. Hôm nay, những robot hình người mà chúng ta đề cập, hay còn gọi là trí tuệ thể hình, trong tưởng tượng của các công ty ô tô sẽ cung cấp giá trị sử dụng cao hơn.
Không chỉ tỏa sáng trong ngành sản xuất ô tô, robot hình người đang dần mở rộng ranh giới ứng dụng của mình. Với thiết kế kiểu dáng giống người, khả năng tương tác linh hoạt, cũng như hệ thống xử lý thông tin thông minh mạnh mẽ tích hợp bên trong, robot hình người đang âm thầm trở thành lực lượng dịch vụ mới tại một số cửa hàng trải nghiệm của các thương hiệu ô tô.
Trong tương lai xa hơn, nhà sáng lập Tesla, Elon Musk đặt nhiều kỳ vọng vào robot hình người Optimus của ông, hy vọng nó có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ, thay đổi cách làm việc và sinh hoạt của con người. Chẳng hạn như thay thế con người thực hiện những công việc không an toàn hoặc nhàm chán, trở thành trợ lý gia đình, nâng cao hiệu quả sản xuất công nghiệp, cung cấp dịch vụ cá nhân hóa (ngành dịch vụ, chăm sóc y tế, cứu hộ khẩn cấp) và nhiều hơn nữa.
Các công ty ô tô và robot hình người rất phù hợp với nhau?
“Ngành ô tô và robot có nhiều sự cộng hưởng trong chuỗi công nghiệp. Về mặt công nghệ, công nghệ tự động lái, chip, cảm biến, lidar của ô tô có thể tham khảo lẫn nhau; trong giai đoạn sản xuất, robot có thể được sử dụng trong sản xuất ô tô, nâng cao hiệu suất và chất lượng; về mặt thị trường, kênh bán hàng và sức ảnh hưởng của thương hiệu của các công ty ô tô giúp thúc đẩy sản phẩm robot.”
“Nếu nói ô tô thông minh là vương miện của sự thông minh sản xuất, thì robot thông minh sẽ là vương miện của trí thông minh máy móc. Tôi tin rằng trong tương lai, các nhà sản xuất ô tô thông minh sẽ đồng thời là các nhà sản xuất robot thông minh, và ô tô thông minh cùng robot thông minh trong tương lai sẽ trở thành một ngành thống nhất và có thể tạo ra hiệu ứng 1+1>2.”
Robot hình người và ô tô thông minh có nguyên lý dẫn động giống nhau: phần cứng, phần mềm và giải mã phần cứng phần mềm.
Hiện tại, lĩnh vực ô tô đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong đổi mới công nghệ và nghiên cứu phát triển, đặc biệt trong các lĩnh vực cốt lõi như tự động lái, công nghệ cảm biến, thị giác máy tính và trí tuệ nhân tạo đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý giá. Những công nghệ này không chỉ thúc đẩy chuyển đổi thông minh trong ngành ô tô, mà còn cung cấp hỗ trợ mạnh mẽ cho sự tiến bộ công nghệ trong các lĩnh vực liên quan khác.
Cần lưu ý rằng việc phát triển ô tô và robot hình người đã thể hiện sự tương đồng cao trong nhiều phương diện, chẳng hạn như khả năng cảm nhận và hiểu môi trường phức tạp, khả năng ra quyết định và hành động tự chủ. Sự tương đồng này tạo ra không gian và khả năng rộng lớn cho việc chuyển giao công nghệ giữa hai lĩnh vực về mặt phần cứng và phần mềm.
Chẳng hạn như robot hình người Optimus không chỉ kế thừa công nghệ ưu việt mà Tesla đã tích lũy được trong lĩnh vực ô tô, mà còn dựa trên đó thực hiện những đổi mới và đột phá, nhằm xây dựng một robot thông minh có thể hiểu biết toàn diện môi trường, thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả và sống hòa hợp với con người. Vì vậy, đây cũng mở ra hướng đi cho các công ty ô tô khác trong việc tham gia vào lĩnh vực này.
Quan trọng hơn, so với các công ty nước ngoài, các công ty Trung Quốc hay nói cách khác là các công ty ô tô Trung Quốc có một lợi thế tự nhiên khi tham gia vào lĩnh vực robot hình người, đó chính là sự hỗ trợ của chính sách. Gần đây, nhiều thành phố như Nam Kinh, Trùng Khánh, Hàng Châu liên tục công bố chính sách hỗ trợ liên quan đến ngành robot, nhằm nắm bắt cơ hội. Có người cho rằng, những chính sách này giúp ngành này từ “phô diễn kỹ năng” chuyển sang nghiên cứu phát triển thực sự.
Hơn nữa, công nghệ AI là động lực cốt lõi để hiện thực hóa tương tác thông minh. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ trí tuệ nhân tạo, AI ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong các công ty ô tô, và các công ty lớn đang đầu tư ngày càng nhiều vào nghiên cứu phát triển công nghệ AI. Có thể nói, công nghệ AI đã cung cấp hỗ trợ mạnh mẽ cho sự phát triển của trí tuệ thể hình, trong khi ứng dụng trí tuệ thể hình lại thúc đẩy sự chuyển đổi thông minh của các công ty ô tô.
Vì vậy, các công ty ô tô có thể chuyển giao những lợi thế về công nghệ và tài nguyên mà mình có trong sản xuất ô tô sang nghiên cứu phát triển robot hình người, để thực hiện chia sẻ công nghệ và mở rộng ứng dụng. Nhờ đó, các công ty ô tô có thể thông qua việc tham gia vào lĩnh vực robot hình người mở rộng nhu cầu thị trường mới, tăng nguồn thu nhập, và đồng thời cung cấp hỗ trợ mạnh mẽ cho sự chuyển đổi chiến lược trong tương lai.
Các cơ quan dự báo rằng, vào năm 2024, quy mô thị trường robot hình người tại Trung Quốc sẽ đạt 2,158 tỷ nhân dân tệ và đến năm 2030 sẽ có khả năng đạt 38 tỷ nhân dân tệ, với tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm vượt quá 61%. Musk dự đoán rằng đến năm 2040, sẽ có ít nhất 10 tỷ robot hình người trên toàn thế giới được đưa vào sử dụng, và giá của những chiếc robot này có thể từ 20.000 đến 25.000 USD.
Tuy nhiên cũng có quan điểm cho rằng, các loại robot khác như robot công nghiệp, robot dịch vụ có thể thực hiện sản xuất quy mô lớn. Hiện tại, vấn đề là việc dự đoán quá lạc quan về triển vọng sản xuất quy mô lớn của robot hình người trên thị trường tiêu dùng. Bởi vì, robot hình người hiện đang đối mặt với nhiều thách thức như vấn đề công nghệ, chi phí cao, và nhu cầu thị trường không chắc chắn.
Trở lại, việc sản xuất ô tô bản thân nó là một dự án hệ thống phức tạp và đồ sộ, liên quan đến việc tích hợp công nghệ và tài nguyên từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Nếu doanh nghiệp chưa thành thạo về công nghệ và kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất ô tô mà lại gấp gáp mở rộng sang lĩnh vực robot, có thể sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro và thách thức.